Wie was Pim Fortuyn?

Fortuyn_afscheidnemen
Wie was Pim Fortuyn?

Gepubliceerd: 1-5-2017

Laatste update: 17-01-2023

Waarom wilde Pim Fortuyn paus worden? Was hij echt een moederskindje? Aan de vermoorde LPF-lijsttrekker wordt nog vaak gerefereerd, in de media en door politici. In 2022 brengt AVROTROS zelfs een 5-delige dramaserie op televisie over de flamboyante politicus die zowel bewondering als afschuw wekte en die een geheel eigen politieke stijl had. In dit venster de achtergrond over de persoon en politicus Pim Fortuyn, geschreven door zijn biograaf.

Redacteur: Leonard Ornstein

Waarom wilde Pim Fortuyn paus worden?

Wie Pim Fortuyn wil begrijpen, moet terug naar zijn klassiek katholieke opvoeding. Als zesjarig jongetje doet hij communie. Hij wil niets liever dan paus worden, het liefst in één keer. Zonder al die noodzakelijke tussenstappen die een priester moet afleggen. Vooruit, kardinaal of zelfs bisschop vindt hij nog wel gaan, maar de steile trap van de kathedraal moet in rap tempo omhoog geklommen worden.

De kerk was een belangrijke inspiratiebron voor het optreden van Fortuyn. Waar kwam deze fascinatie vandaan?

Midden jaren vijftig gaat hij naar de Engelmundusschool van pastoor Bik in Driehuis. De jonge Fortuyn kan niet aarden op de streng katholieke school en evenmin in het forensendorpje Driehuis waar hij de sfeer maar benepen vindt. Het rauwe IJmuiden waar hij in zijn jongensjaren rondzwerft, vindt hij eigenlijk veel aantrekkelijker. Het is een stadje waar vissers en arbeiders wonen. De zee, het ruige duinlandschap, de haven, het Noordzeekanaal en de Hoogovens spreken tot zijn verbeelding. Daarboven in het huis aan de P.C. Hooftlaan in Driehuis leeft de schuchtere Pim in een fantasiewereld. Van jongs af aan heeft hij een roeping. Hij wil iets betekenen. Hij wil beroemd worden, de mensheid dienen.

Als tiener kruipt hij uit zijn schulp en wordt hij langzaam maar zeker een kleine dandy. Dat komt mede door de hulp van de Augustijner pater Hutjens, een van zijn docenten aan het Mendel College in Haarlem. Hutjens was van grote invloed op Pims persoonlijke ontwikkeling. De pater leert de jonge Fortuyn zichzelf te zijn en zich zonder vrees aan de buitenwereld te presenteren. Na zijn examen overweegt Fortuyn priester te worden. Hij voert gesprekken met de preses van het seminarie in Warmond, maar hij haakt af vanwege het celibaat. “Het celibaat betekende ook niet-masturberen en dat deed ik zo vaak dat dat nog een hele dobber zou worden.”

"Een treurig jongetje. Als ik het moet samenvatten dan was het benauwend."

In plaats van de priesteropleiding in Warmond kiest hij er daarom voor sociologie te gaan studeren aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Pim Fortuyn zegt dat hij in zijn diepste wezen rooms-katholiek is gebleven. Vooral dat Roomse vindt hij belangrijk, “dat gedoe met de paus en de Sint-Pieter.” De katholieke liturgie, het ceremonieel van de kerk, het decorum: het blijken inspiratiebronnen te zijn voor zijn latere leven.

Waarom is 2000 een cruciaal jaar voor Pim Fortuyn?

Vanaf dat jaar volgen de veranderingen in zijn leven elkaar in razend tempo op. Na twee decennia bijgedragen te hebben aan het publieke debat als academicus en publicist, besluit Fortuyn de landelijke politiek in te gaan. Een bliksemcarrière volgt: in november 2001 wordt de uitgesproken socioloog lijsttrekker van Leefbaar Nederland.

Fortuyn wordt lijsttrekker

Pim Fortuyn wordt omringd door de media wanneer bekend is geworden dat hij de lijstrekker wordt van Leefbaar Nederland.

Al na drie maanden wordt hij uit die functie ontslagen, vanwege een geruchtmakend interview op 9 februari 2002 in De Volkskrant. Fortuyn verkondigt daarin dat wat hem betreft artikel 1 uit de grondwet mag worden geschrapt, het artikel dat discriminatie en racisme moet tegengaan. Fortuyn stelt dat je niks meer ter discussie kan stellen vanwege artikel 1. Hij zegt: “Ik ben ook voor afschaffen van dat rare grondwetsartikel: gij zult niet discrimineren. Prachtig. Maar als dat betekent dat mensen geen discriminerende opmerkingen meer mogen maken, en die maak je in dit land nogal snel, dan zeg ik: dit is niet goed. Laat mensen die opmerkingen maar maken.”

Leefbaar Nederland gaat niet verder met Fortuyn als lijsttrekker. Directe aanleiding hiervoor waren uitspraken van Fortuyn in een interview in de Volkskrant, maar de partijleiders van LN ergerden zich al geruime tijd aan het optreden van Fortuyn.

Zijn voorstel raakt een regelrecht taboe, en de reacties zijn er dan ook naar. Fortuyn moet woedende en felle uithalen van collega-politici incasseren, die niet schromen de Tweede Wereldoorlog erbij te halen. Hij wordt ‘gedemoniseerd’, vindt hij zelf. De gewezen lijsttrekker is een politicus zonder partij geworden, maar Fortuyn heeft de smaak te pakken en richt zijn eigen partij op: de Lijst Pim Fortuyn, de LPF. Op een goed moment, want de mediagenieke Fortuyn schudt met verve die wat saaie Paarse, politieke periode op met zijn ongezouten uitspraken. 

Fortuyn_boek

Het 186 pagina's tellende werk is door lijsttrekker Fortuyn van de Lijst Pim Fortuyn gebombardeerd tot zijn verkiezingsprogramma.

De partij maakt al snel furore, verwerft een grote aanhang en ook de media storten zich op Fortuyn. En de zittende politici die eerst met vermaak en ook wel enig dedain naar de nieuwkomer hebben gekeken, zien hoe hij zich ontpopt tot een serieuze concurrent voor bestaande politieke partijen.

Was Fortuyn een moederskindje?

Pim Fortuyn schrijft lovende woorden over zijn moeder in zijn Autobiografie van een babyboomer. Hij had weinig vriendjes, maar “mijn moeder begreep me heel goed”. Hij noemt zichzelf zijn moeders ‘prinsje. Maar de eretitel van ‘zijn moeders prinsje’ wordt betwist door zijn broers en zussen. Pims zuster Tineke kan zich niet herinneren dat haar nuchtere moeder Pim liefkozend ‘haar Prinsje’ zou hebben genoemd. Misschien heeft Fortuyn zich die koosnaam vooral willen herinneren, om met die uitzonderingspositie zijn jeugd meer glans te geven.

pim fortuyn

Anders dan mijn broers en zussen hoorde ik nergens bij. Ik was vooral op mezelf.

Pim Fortuyn

Als volwassene zou hij de reden van die zelfgekozen eenzaamheid deels bij de moeders van zijn buurjongens zoeken. Zij zouden hun zoons bij hem weg hebben gehouden vanwege zijn latente homoseksualiteit. Het is maar de vraag of hij dat als achtjarige werkelijk heeft ervaren of dat achteraf zo heeft ingevuld.

Hoewel een moederskindje, erg vrouwvriendelijk was Fortuyn niet. Een vaak herhaald fragment is de confrontatie tussen hem en Den Haag Vandaag-verslaggeefster Wouke van Scherrenburg, die hem scherp probeert te ondervragen nadat hij is weggelopen uit een lijsttrekkersdebat van Twee Vandaag in maart 2002, na kritiek van GroenLinks-lijsttrekker Paul Rosenmöller op zijn stijl van politiek bedrijven. Hij doet zijn microfoontje af, wil Rosenmöller ook geen hand meer geven en beent weg.  En daar staat Wouke van Scherrenburg hem al op te wachten met draaiende camera en microfoon. “U bent een slecht verliezer hè, zoals u dééd tegen Rosenmöller aan het eind van het debat…,” zegt ze wat pesterig tegen hem. “Hoezo?” antwoordt hij korzelig en negeert de journaliste. Ze loopt hem even later weer tegen het lijf, nu bij zijn auto. Weer die wat provocerende vraag over zijn slechte verliezerschap. Fortuyn kijkt geprikkeld om als hij haar vraag weer hoort: “Ga lekker naar huis, koken. Veel beter,” sneert hij. Omstanders lachen, Fortuyn stapt in en is vertrokken.

Is Fortuyn een buitenstaander?

Fortuyn presenteert zichzelf graag als outsider, zoals veel populistische politici en leiders (zoals Geert Wilders en Donald Trump) doen. In de grond van de zaak gaat het Fortuyn altijd om het vraagstuk van de gevestigde orde versus de buitenstaanders. Het establishment dat de outsider voortdurend buiten de deur houdt en zoals hij zegt “er altijd van die prachtige argumenten voor heeft”. Hij beschouwt zichzelf maar al te graag als die outsider. Een rol die hij in zijn latere leven ook met verve als politicus zal spelen. Hij benadrukt altijd dat hij niet is zoals de gevestigde politici: hij weet wat er leeft onder het volk door al zijn lezingen en praatjes voor verschillende groepen, hij heeft geen last van politieke correctheid of partijdiscipline. Zo stipt hij in het gewraakte Volkskrant-interview uit 2002 over artikel 1 ook een ander politiek gevoelig punt aan: de islam. In datzelfde interview noemt hij de islam ‘een achterlijk geloof’ en zegt hij het liefst islamitische asielzoekers te weren.

Meneer, als ik het juridisch rond zou kunnen krijgen, dan zou ik gewoon zeggen: d'r komt geen islamiet meer binnen.

Pim Fortuyn

Op de vraag of hij een islam-hater is, zegt Fortuyn: “Ik haat de islam niet. Ik vind het een achterlijke cultuur. Ik heb veel gereisd in de wereld. En overal waar de islam de baas is, is het gewoon verschrikkelijk.”

Pim Fortuyn had vele fans. Voor sommigen was hij een held, de redder of zelfs de messias.

In de loop van de jaren negentig raakt Fortuyn steeds meer geïnteresseerd in de Nederlandse identiteit. Dit resulteert onder meer in het pamflettistische boek Aan het Volk van Nederland, waarin hij zich profileert als de erfgenaam van Joan Derk van der Capellen tot den Pol. Deze achttiende-eeuwse Nederlandse politicus en edelman was fel patriottistisch en schreef anoniem in 1781 zijn pamflet Aan het Volk van Nederland, waarin hij de vriendjespolitiek van de regenten hekelde. Ook in zijn meest geroemde boek, De Verweesde Samenleving onderzoekt Fortuyn de staat van Nederland. In Mijn collega komt zo bij u staat de vraag centraal waarom dienstbaarheid in Nederland voor veel mensen een vies woord is. Die verwondering draagt hij overigens ook in de praktijk uit: als de gang van zaken bij een diner hem niet bevalt, pakt restaurantgast Fortuyn een van zijn twee Cavalier King Charles Spaniëls (Kenneth en Carla) op schoot en laat hen zijn diner verder opeten.

Fortuyn voelt haarscherp aan welke onderhuidse spanningen er leven in de Nederlandse samenleving en welke onderwerpen de gemiddelde Nederlander raken.

Een dag voor zijn dood treedt Fortuyn in gesprek met Nazmiye Oral over de standpunten van de Islam.

Welke gedaantes heeft Fortuyn in zijn leven aangenomen?

Wie aan de politicus Fortuyn denkt die in scherp gesneden pakken zijn publiek toespreekt, kan zich amper voorstellen dat hij ook studentactivist is geweest in Amsterdam in de jaren zeventig van de vorige eeuw. Hij speelt een rol bij bezettingsacties aan de universiteit en voert actie om de Amsterdamse Jordaan te behouden. De linkse Pim was opgestaan. Hij probeert zelfs lid te worden van de Communistische Partij van Nederland, die hem echter weigert vanwege zijn vermeende lidmaatschap van de zogenaamde Harmsengroep. Het lijkt erop dat dit slechts een gelegenheidsargument is om de eigenzinnige Fortuyn buiten de CPN te houden. Hij wordt wetenschappelijk medewerker sociologie aan de Rijksuniversiteit Groningen en doceert daar kritische theorie en marxisme. Een populaire docent in ribfluwelen pakken, die gepassioneerd kan vertellen en veel eist van zijn studenten. En ook een die oog heeft voor mooie, jonge, mannelijke studenten... want naast docent is daar ook Pim de homoseksueel, de twintiger die openlijk uit de kast komt. In die tijd is het nog niet zo gebruikelijk om je als homo te manifesteren; op de televisie is er enkel Albert Mol en homo’s in de politiek zijn begin jaren zeventig nog een taboe.

De hele aflevering zien? Kijk op Zembla.nl.

Professor Pim is ook streng: wie niet meedoet bij de colleges, een boterham eet, een sigaretje opsteekt of zit te babbelen kan op een stevige uitbrander rekenen. In de jaren die volgen, raakt hij op het sociologisch instituut steeds meer verstrikt in intriges. Een patroon van ruzies en conflicten ontwikkelt zich en leidt in 1988 tot zijn ontslag. Uit die tijd stamt de kreet "Waar Pim komt, komt ruzie." Pim zelf formuleert het anders. Hij zegt liever: "Waar Pim komt, komt leven in de brouwerij."

Andere gedaantes die de veelzijdige Fortuyn aanneemt in zijn leven naast politicus zijn medewerker van de Sociaal-Economische Raad, ondernemer, bedenker van de OV-Studentenkaart en debatleider.

Welke stad betekent het keerpunt in Fortuyns leven?

In Groningen bouwt hij zijn werkende bestaan op, in Rotterdam beleeft Fortuyn zijn metamorfose. Het is de stad waar hij in 1988 naar toe verhuist. Rotterdammer worden is voor hem een sprong in het diepe, en tevens een sprong die met statusverlies gepaard gaat. In Groningen was hij een bekend gezicht, in Rotterdam is hij volkomen anoniem. Hij begint een eenmansbedrijfje, dat hij niettemin Fortuyn & Partners noemt. Gevolgd door de al even enthousiaste toevoeging: adviseurs inzake politiek-strategische besluitvorming. Hij pakt zijn bestaan als ZZP’er avant la lettre groots aan. De toenmalige verslaggever van de Volkskrant, Arendo Joustra, tekent mild op: "Een beetje grootse naam, maar berekend op de groei." En groeien doet het bedrijf, al wordt het nooit een multinational en blijft het in feite altijd een eenmanszaak. Fortuyn houdt spreekbeurten en is in te huren als adviseur/consultant.

Tussen 1998 en 2002 bewoont Fortuyn een mooie villa uit 1918 in Rotterdam aan het G.W. Burgerplein. Palazzo di Pietro (oftewel: Het Paleis van Pim) noemt hij dit uit de kluiten gewassen huis, waarin hij zijn eigen droom leeft: een huis vol schilderijen van zichzelf, een grote wijnkelder, een butler, een chauffeur en als vast gezelschap zijn twee hondjes Kenneth en Carla.

Fortuyn_villarotterdam

Het voormalig huis Palazzo di Pietro van Pim Fortuyn in zijn stad Rotterdam.

Rotterdam omarmt de import-Rotterdammer met een klinkende verkiezingsoverwinning: Leefbaar Rotterdam wordt onder leiding van Fortuyn bij de gemeenteraadsverkiezingen van 6 maart 2002 uit het niets de grootste partij. Maar liefst 34,7% van de Rotterdammers heeft een stem uitgebracht op ‘Pim’. Dat is ook bijna letterlijk zo: anderen op de lijst van Leefbaar Rotterdam krijgen nauwelijks voorkeursstemmen, bijna alle Leefbaar Rotterdam-kiezers stemmen op de flamboyante lijsttrekker. In Rotterdam begint de politieke zege voor Fortuyn.

Lijsttrekker van Leefbaar Rotterdam Pim Fortuyn geeft live via videoverbinding een reactie op de uitslag van de gemeenteraadsverkiezingen in Rotterdam. Zijn partij staat op een winst van zestien zetels.

Hoe bedrijft Fortuyn politiek?

Het zou nog tot 2001 duren voor hij zich in de landelijke politieke arena begeeft. Net als in zijn eerdere functies, zoekt Fortuyn ook als politicus de confrontatie met de elite op, juist de elite waar hij zo graag deel van uit had willen maken. Zijn kritiek op hen is eigenlijk een frontale aanval op de naoorlogse stijl van politiek leiderschap. Met zijn bijna artistieke manier van politiek bedrijven, zijn intuïtieve aanpak, zijn charisma en zijn grote redenaarstalent maakt Fortuyn zijn eigen politieke stijl. Hij is geen grijze muis, houdt geen genuanceerde mitsen-en-maren-toespraakjes, maar steekt geëmotioneerde redevoeringen af, waarin hij zijn eigen leven verwerkt en waarin hij duidelijke statements maakt. De auto met chauffeur, de dikke sigaar, de hondjes, de maatpakken, zijn Palazzo: het spreekt allemaal zeer tot de verbeelding. Hij speelt de rol die hij voor zichzelf in gedachten heeft met verve.

Ik ben volstrekt onafhankelijk. Dat zat er al van mijn vroegste jaren in. Dat is de rode draad in mijn leven.

Pim Fortuyn

Ondanks de fundamentele onzekerheid waarmee hij in talloze interviews koketteert (zo zou hij bang zijn om beslissingen te nemen en niet kunnen omgaan met kritiek), moet hij een rotsvast vertrouwen in zichzelf hebben gehad. Met de ijzeren discipline die hij als kind al had, dringt hij de onzekerheid naar de achtergrond door voor zichzelf en voor de buitenwereld het beeld te scheppen van een excentrieke, onbevreesde doordouwer met een missie.

Wat was de strategie van Fortuyn?

De feitelijke politieke carrière van Pim Fortuyn valt in de periode van 20 augustus 2001 tot 6 mei 2002. Een politiek bestaan dat korter was dan de gemiddelde zwangerschap: amper negen maanden. Maanden waarin hij het politieke landschap op zijn kop zet. Hij trekt fel van leer tegen de multiculturele samenleving, die dankzij het politieke klimaat van de late jaren negentig juist haar hoogtijdagen beleeft. Iedereen die denkt dat PVV-leider Geert Wilders het voor het eerst heeft over de term ‘islamisering’ komt bedrogen uit: al in 1997 publiceert Fortuyn Tegen de islamisering van onze cultuur: Nederlandse identiteit als fundament.

Ik zeg wat ik denk, en doe wat ik zeg. At your service!

Pim Fortuyn

Fortuyn_pamfletten

Vrijwilligers van Leefbaar Rotterdam hangen posters op van hun lijsttrekker Pim Fortuyn.

Marco Pastors, jarenlang de rechterhand van Fortuyn, schrijft later in zijn boek Tot uw dienst dat hij Fortuyns ideeën heeft zien veranderen na een bezoek aan Java. Volgens hem had Fortuyn in Indonesië gezien dat een multiculturele samenleving niet functioneerde, iets wat destijds niet hardop gezegd kon worden in de Nederlandse politiek. Maar aan taboes doet Fortuyn niet: “Als iets vanwege gevoeligheid niet gezegd mocht worden, dan was het waarschijnlijk een probleem dat kon doorgroeien en daarom deed hij het juist wel.”

In 2002 wordt het vreemdelingenbeleid het dominante thema van zijn politieke repertoire. Eén dag voor zijn dood zegt Fortuyn in een debat met Melkert: “Deze verkiezingen draaien om vreemdelingenbeleid en veiligheid. […] En men mag van mij absoluut verwachten dat er op beide terreinen keiharde doelen in het regeerakkoord komen.”

De verkiezingsstrijd in 2002

In de dramaserie Het jaar van Fortuyn staat de verkiezingsstrijd in 2002 centraal, tussen de flamboyante nieuwkomer Pim Fortuyn en PvdA-lijsttrekker Ad Melkert, beoogd opvolger van minister-president Wim Kok. Bekijk de serie nu op NPO Start.

Fortuyn_standbeeld

Waarom was Fortuyn een politieke martelaar?

Door zijn dood kent Nederland sinds eeuwen weer een politiek martelaar. In 2002 verkeert Nederland nog in relatief rustig vaarwater. Het is nog vóór de moord op filmmaker Theo van Gogh, vóór de doodsbedreigingen aan het adres van de controversiële VVD-politica Ayaan Hirsi Ali, vóór de economische crisis die Nederland enkele jaren zal teisteren. Nederland is nergens op voorbereid. Op 6 mei 2002 heeft Pim Fortuyn net deelgenomen aan een interview met radiozender 3FM als hij met presentator Ruud de Wild naar zijn auto met chauffeur loopt, op de parkeerplaats van het Mediapark. Jutta Chorus en Menno de Galan reconstrueren de fatale minuten.

gedenksteen pim fortuyn

Het is even over zes, maandagavond 6 mei. Chauffeur Smolders hoort Fortuyn een meter achter de auto op het parkeerterrein praten met presentator De Wild, die hem een fles champagne aanbiedt als dank voor zijn medewerking. Dan hoort hij twee knallen. Hij heft zijn gezicht op, kijkt door het zijraam en ziet Fortuyn wankelen. Eén kogel heeft Fortuyn in de borst getroffen, een tweede in de hals. De lijsttrekker van de LPF leunt even tegen De Wild aan en zakt dan in elkaar. Smolders ziet door de achterruit van de auto een kleine man met een baseballpet op en een blauwe plastic tas. Hij staat op korte afstand van Fortuyn. Hij richt het pistool, en schiet nog drie keer, waarvan twee keer in het hoofd.

Fortuyn_bloemenhuis

Bij het huis van Pim Fortuyn worden bloemen neergelegd.

Pim Fortuyn wordt vermoord door milieuactivist Volkert van der G. Het is dan negen dagen voor de verkiezingen, de peilingen staan zeer gunstig voor de LPF en Fortuyn droomt van het minister-presidentschap. Pim Fortuyn laat Nederland op 6 mei 2002 in grote verwarring achter. Er heerst veel woede, verdriet en onmacht over de politieke moord. Op het Binnenhof broeit het, daar verzamelen woedende aanhangers zich en steken brandjes aan bij de parkeergarage onder het Plein vlak naast het Binnenhof. Minister-president Wim Kok roept op tot kalmte.

In Den Haag wordt het onrustig bij het Binnenhof. Betogers vinden dat politici en de media verantwoordelijk zijn voor de dood van Fortuyn omdat zij hem in een kwaad daglicht hebben gesteld.

De Fortuyn-revolutie zoals deze wel genoemd wordt, is een waterscheiding in de Nederlandse politiek geworden. Er is een voor Fortuyn en een na Fortuyn. De politieke verhoudingen zouden nooit meer hetzelfde worden. Fortuyn markeert het begin van een nieuwe politiek, waarin zijn beroemde uitspraak “Ik zeg wat ik denk en ik doe wat ik zeg” centraal staat. Volgens Fortuyn was het verschil tussen hem en de meeste andere mensen dat hij zich niet liet leiden door angst. Hoe bang hij ook was, hij liet zich niet weerhouden te doen wat hij zich had voorgenomen. “Misschien ben ik nog wel banger dan andere mensen, juist omdat je doorgaat en dus beseft wat het is. Ik ben ongelofelijk bang voor de leegte, voor de dood.”

Fortuyn_begraafplaats

Het stoffelijk overschot van Pim Fortuyn is begraven op de begraafplaats Westerveld in het Noord-Hollandse Driehuis.

Juist die leegte, de zelfgekozen eenzaamheid van de buitenstaander, heeft hij zijn leven lang meegedragen en ging hij tijdens zijn roerige leven steeds meer cultiveren. Hij ontwikkelde een extravagant imago dat hij met flair uitdroeg. Zodoende wist hij zijn eigen zwakte en angst om te toveren tot een kracht. Een kracht die hem zijn positie als buitenstaander deed koesteren én deed uitbuiten. Die kracht stelde hem bovendien in staat om een politieke aardbeving te veroorzaken, die de Nederlandse samenleving nog lang op haar grondvesten zou laten natrillen.

In het kort

  • Pim groeit op in het dorpje Driehuis waar hij van jongs af aan beroemd wil worden en écht iets wil betekenen. Hij overweegt een priesteropleiding te volgen, maar kiest later toch voor een studie sociologie in Amsterdam.

  • In 2000 besluit Fortuyn de landelijke politiek in te gaan voor de partij Leefbaar Nederland. Na drie maanden wordt hij ontslagen vanwege zijn uitspraken over artikel 1 van de grondwet. Hij besluit zijn eigen partij op te richten die de naam Lijst Pim Fortuyn krijgt.

  • Pim, zijn partij en Leefbaar Rotterdam groeien hard. Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 6 maart 2002 wordt Leefbaar Rotterdam uit het niets de grootste partij met 34,7 procent van de stemmen.

  • In 2002 wordt het vreemdelingenbeleid het dominante thema van zijn politieke repertoire. Eerder heeft Fortuyn de Islam al een "achterlijk geloof" genoemd.

  • Pim Fortuyn wordt op 6 mei 2002 vermoord door milieuactivist Volkert van der G. Het is dan negen dagen voor de verkiezingen en Fortuyn laat Nederland in grote verwarring achter. Er heerst veel woede, verdriet en onmacht over de politieke moord.

En je weet het!

Anderen het laten weten?

auteur

Door Leonard Ornstein

Ook interessant

om te weten