Hoe werd Herman Brood de nationale knuffeljunk?
Gepubliceerd: 6-3-2018
Laatste update: 05-01-2021
Herman Brood was een Nederlandse muzikant en schilder. Met zijn band The Wild Romance zocht hij eind jaren zeventig zijn geluk in Amerika nadat het nummer "Saturday Night" in Nederland een hit was geworden. Brood heeft altijd veel drugs gebruikt en dronk veel. Hij werd uiteindelijk de belichaming van het credo 'sex and drugs and rock 'n' roll', voordat hij in 2001 vanaf het Amsterdamse Hilton hotel de dood tegemoet sprong.
Redacteur: Robert Lagendijk
Wie was Herman Brood?
Herman Brood wordt vlak na de Tweede Wereldoorlog geboren in Zwolle. Op school doet hij het niet best. Liever tekent hij en speelt hij piano, twee dingen waar hij wel goed in is. Hij gaat uiteindelijk in 1964 naar de kunstacademie in Arnhem en speelt daar al gauw in een bandje.
Met The Moans, een beatgroep, treedt hij geregeld op in Duitsland voor Amerikaanse militairen. Om de lange nachten goed door te komen slikt hij peppillen. Brood verlaat de band en begint in 1967 bij de legendarische bluesband Cuby and the Blizzards - ook uit het oosten van het land, maar al gauw wordt hij wegens drugsgebruik weer uit de band gezet. Brood handelt in drugs en belandt nogal eens in de gevangenis, ook wegens inbraak.
In 1976 speelt hij - toch weer met Cuby, in café 't Pleintje in Winschoten, dat van ene Koos van Dijk is. Op die avond is Brood zijn drugsspuit kwijt. Van Dijk helpt hem zoeken en vanaf dat moment is Koos de manager van Brood. Een jaar later begint Brood zijn eigen band: Herman Brood and the Wild Romance.
Wat zijn de gouden jaren van Herman Brood?
In 1978 verschijnt het tweede album van Herman Brood and the Wild Romance: Shpritsz. Het nummer “Saturday Night” dat daarop staat, wordt een hit. Er is vraag naar Brood vanuit heel Europa, maar Brood speelt nog wel het meeste in Duitsland.
In Nederland speelt de band in elk jongerencentrum, in elke feesttent en op iedere jaarmarkt. De optredens die Brood in deze tijd speelt, laten zich het best omschrijven als een rock ‘n’ roll orkaan die over het land waart.
Naadloos worden de nummers - waarin Brood het grotestadsleven bezingt, zeer strak aaneen gespeeld. De bezetting van The Wild Romance die in deze periode speelt, zal altijd de meest legendarische blijven: Dany Lademacher op gitaar, Freddie Cavalli op bas, Cees Meerman drums en de achtergrondzangeressen (Bombita’s) Monica Tjen-a-Kwoei en Dee Dee.
Het hele gezelschap is gemakkelijk te herkennen: leren jacks, spandex broeken en - net als Brood zelf, de mouwen doorgaans uit de T-shirts geknipt. Het is in deze periode dat Herman Brood de Duitse punk- en operazangeres Nina Hagen leert kennen.
Brood en Hagen spelen in 1979 samen in de muziekfilm Cha-Cha, waarin de twee in het huwelijksbootje stappen. De roddelpers speculeert er op los, wat veel publiciteit voor de - verder niet heel erg bijzondere - film oplevert. De film laat Brood en Hagen zien tegen de achtergrond van de vervallen stad Amsterdam. Een optreden van The Wild Romance in de Amsterdamse popzaal Paradiso beslaat een groot deel van de film.
Was Amerika klaar voor "Saturday Night"?
Brood schrijft “Saturday Night” samen met gitarist Dany Lademacher, die ook het kenmerkende loopje op de gitaar bedenkt. Het nummer geeft in Nederland een stem aan een hele nieuwe generatie hangjongeren. Jongens en meisjes uit zowel de stad als de polder herkennen de verveling en de schreeuw om uit te gaan in het weekeinde. Het geluid van de band appelleert aan zowel de punk- als de hardrockscene. Wat betreft de looks sluit de band van Herman Brood aan bij het motorclubgevoel dat erg populair is.
Doin' nothing, just hanging around
What do you mean doin' nothing Sir
So we had to hit him to the ground
Doin' nothing just hanging around
His head all busted lookin' just a little to wise child
Fragment uit “Saturday Night”
Krantenkoppen
De kranten in Nederland geloven het grote succes van Brood in Amerika. Het succes viel uiteindelijk tegen.
Platenmaatschappij Ariola besluit dat Brood het in 1979 moet proberen in Amerika en de band speelt in het voorprogramma van grote acts als The Cars en The Kinks. Voor de gelegenheid wordt “Saturday Night” opnieuw opgenomen en de tekst enigszins aangepast.
De originele tekst zou te gewelddadig zijn voor de Amerikanen. Het nummer komt op plek 35 in de Billboard Hot 100 en een echte doorbraak blijft uit. De band keert terug naar Nederland waar de film Cha-Cha dan eindelijk in de bioscopen draait. Zowel de film als het volgende album Go Nutz - dat Brood in Amerika heeft opgenomen, floppen.
Hoe overleefde Herman Brood de jaren tachtig?
Na de flop in Amerika, valt de band van Herman Brood langzaam uiteen. Het lijkt hem weinig te kunnen schelen dat zijn albums niet eens meer in de albumlijsten voor komen. Hij geniet van de media-aandacht die hij krijgt omdat hij zonder enige gêne over zijn drugsgebruik spreekt.
Tijdens een gala voor Amnesty International in 1983 in Carré bundelen volkszanger André Hazes, de popband Doe Maar en Herman Brood geheel onverwacht hun krachten tijdens een korte set vol rock ‘n’ roll en blues nummers. Uiteindelijk leidt dit tot de bescheiden hit “Als Je Wint”, een duet met Doe Maar-zanger Henny Vrienten.
Los van dit soort gelegenheidssamenwerkingen, sterft de muzikale carrière van Herman Brood een langzame dood. Of het muzikale oeuvre van Herman Brood sowieso bestand is tegen de tand des tijds, valt te bezien. In 2006 wordt het nummer “Saturday Night” opnieuw uitgebracht in een remix van Armin van Buuren. Deze versie komt niet hoger dan een 35e positie in de Top 40.
Was Herman Brood een groot kunstenaar?
Herman Brood richt zich in de jaren tachtig steeds meer op het schilderen. Zijn stijl is herkenbaar door het mixen van verschillende schildertechnieken en het gebruik van de kant-en-klare kleuren rood, blauw en geel. Hij schildert eenvoudige, herkenbare taferelen met grote kleurvlakken. Hij gebruikt verfrollers, sjablonen en vaak tekst. Zijn herkenbare handtekening ‘brood’ maakt een wezenlijk deel uit van ieder doek.
De keuze voor het eenvoudige kleurenpalet is eenvoudig: Brood is kleurenblind. Hij schildert veel en slaapt zelfs in zijn atelier, boven Café Dante in de Amsterdamse Spuistraat. Wanneer hij een drankrekening in een café of hotel moet betalen of wat geld nodig heeft om drugs te kopen, loopt hij met een kersvers doek naar buiten en verkoopt dat aan winkeliers in de omgeving. Zijn doeken zijn gewild. Brood grossiert in een stijl die eenvoudig te verkopen is en redelijk betaalbaar is.
Brood wordt steeds excentrieker en tourt vaak op zijn scooter door de stad. Als hij kleding koopt, vraagt hij altijd of de anti-diefstal pin eraan mag blijven zitten. Tijdens Koninginnedag loopt Herman Brood door Amsterdam-Zuid waar hij tekeningen maakt die hij voor een gulden verkoopt.
Brood vertelt over kunst en blijkt kleurenblind.
Na zijn overlijden blijkt dat er veel vervalsingen van zijn werk in omloop zijn. Vooral de zeefdrukken blijken niet altijd echt. In 2002, vlak na zijn overlijden houdt Het Cobra Museum in Amstelveen de eerste echte overzichtstentoonstelling van het werk van Herman Brood.
Hoe populair werd het fenomeen Herman Brood?
In 1996 wordt Herman Brood vijftig jaar, iets dat veel mensen voor onmogelijk hebben gehouden. Vrienden en vriendinnen komen bijeen om de muzikant en kunstenaar in Paradiso in het zonnetje te zetten. Het evenement wordt zelfs live op de radio uitgezonden en alle nieuwszenders besteden aandacht aan de kersverse Abraham. Clipzender TMF is er ook de hele avond bij.
Herman Brood is een societyfiguur geworden. De jarige Job piept hem er zelf halverwege de avond tussenuit; hij gaat naar het naastgelegen Holland Casino. Dit is precies wat mensen van Herman Brood verwachten en willen zien. Hij blijft een Pietje Bel.
Legendarisch is ook de aflevering van Villa Felderhof, een televisieprogramma waarin bekende Nederlanders samen een paar dagen in een villa aan de Zuid Franse kust doorbrengen. Brood zit er vanwege zijn vijftigste verjaardag, met Leger des Heilssoldaat Majoor Bosshardt. De hoogbejaarde Bosshardt doet Brood in bad en zeept hem in.
Hoe kwam Herman Brood aan zijn einde?
Hoewel Herman Broods vijftigste verjaardag nog feestelijk wordt gevierd, gaat zijn gezondheid vervolgens in sneltreinvaart achteruit. Drank en drugs hebben zijn lijf gesloopt en Brood moet op doktersadvies afkicken. De bekendste harddruggebruiker van Nederland begeeft het.
Brood wordt opgenomen in verschillende afkickklinieken. Wat volgt zijn de standaard ontwenningsverschijnselen zoals incontinentie, epilepsie en delirium tremens. Het lukt hem weliswaar om van de meeste drugs af te blijven maar zijn drankinname neemt toe. Daarnaast neemt Brood toch nog een dagelijkse portie speed.
Hij gaat zienderogen achteruit en verschijnt ineens overal met een papegaai op zijn hoofd. Op 11 juli, depressief en gefrustreerd door de mislukte pogingen een gezonder leven te leiden, maakt Herman Brood een einde aan zijn leven. Hij springt van het Amsterdamse Hilton Hotel af met een afscheidsbrief in zijn binnenzak.
De uitvaart is vervolgens groots. De lijkwagen maakt een tussenstop bij het Hilton en er volgt een herdenkingsdienst in Paradiso. De platenmaatschappij brengt Herman Broods versie van Frank Sinatra’s “My Way” uit. Het nummer staat drie weken bovenaan de hitparade: Broods enige nummer-1 hit. Herman Brood wordt gecremeerd in Westgaarde en zijn as begraven op Zorgvlied. De engel boven de gedenksteen draagt in haar rechtervleugel een anti-diefstal pin.
De beelden van de grootse uitvaart van Herman Brood.
Kun je The Wild Romance kopen?
Wanneer VPRO-programmamaker Teus van Sintmaartensdijk in 2011 een locatie zoekt voor het programma Metropolis stuit hij op het woonhuis van Broods manager Koos van Dijk in Amsterdam-West.
Van Dijk vertelt Van Sintmaartensdijk van de nieuwe plannen rond The Wild Romance: de rijke vastgoedondernemer Jan ‘t Hoen wil zijn jeugddroom uit laten komen en wil drummer van Broods oude band worden. Hij investeert een kapitaal en neemt inderdaad plaats op de drumkruk. Van Sintmaartensdijk besluit het hele avontuur te filmen en na een aantal jaar heeft hij genoeg materiaal voor een documentaire.
Echter, geen omroep is geïnteresseerd in de film, waarin verlopen rockers en een kale boekhouder de hoofdrol spelen. Een kopie van Buying the band circuleert onder muzikanten en blijkt een hit. Broods manager Koos en Jan ’t Hoen bij de Chinees, Koos, hangend aan een klimrek of de enorme tourbus die aankomt bij een jongerencentrum in het noorden van het land om voor nog geen twintig man op te treden; het zijn nu al klassieke scenes voor de liefhebber. Langzaam maar zeker ontstaat een hype. Muziekplatform 3voor12 besluit de film aan te kopen en in februari 2018 is Buying the band een week lang online te zien.
Nina Hagen, de oude soulmate van Herman Brood, zit ook in de documentaire. Zij heeft 80.000 euro gekregen om onderdeel te zijn van de jeugddroom van ’t Hoen. Als zij er vervolgens lucht van krijgt dat de film online staat en dat er beelden van haar - gefilmd met een verborgen camera - in zitten, sommeert zij de film offline te halen. Na wat aanpassingen is de film al snel weer online te bekijken.
In het kort:
Herman Brood was een muzikant uit het oosten van het land die eind jaren zeventig de stem van een generatie werd. Hij scoorde een hit met “Saturday Night” in 1978.
Langzaam verlegde Herman Brood zijn carrière richting de kunst. Als schilder deed hij het goed.
Herman Brood was een excentriek persoon. Uiteindelijk legde hij het af tegen de drank en de drugs. Op 54-jarige leeftijd springt hij van het dak van het Amsterdamse Hilton Hotel.
Hoewel zijn werk sporadisch in het museum hangt, blijft grote erkenning uit.
muiIn 2018 was er weer even aandacht voor The Wild Romance: Buying the band verschijnt, een documentaire waarin een rijke zakenman de plek op de drumkruk van The Wild Romance koopt.
