Hoe kan 'booming' India nog welvarender worden?

India_header
Hoe kan 'booming' India nog welvarender worden?

Gepubliceerd: 17-5-2018

Laatste update: 14-10-2019

Koning Willem-Alexander en koningin Maxima zijn op staatsbezoek in India. Ook is er een handelsmissie mee naar het land dat in 2018 maar liefst 7,3% groei kent. India is naar schatting in 2040 de grootste economie ter wereld. Toch blijft de armoede onder het volk immens groot. Hoe kan de welvaart beter worden verdeeld?

Namasté! Welkom in India. Je spreekt het misschien wel eens uit tijdens je yogales, maar ook als je zaken gaat doen is dit het eerste wat je tegen je zakenpartner zegt. Waarom maak je zo meteen goed contact?

Dennis Storm legt uit wat de groet Namasté betekent. Wil je meer zien van dit land dat zo divers is in kleur, geur én in de verdeling van welvaart? Kijk op NPO Start.

Ondanks de grote armoede staat India al jaren op het lijstje van opkomende economieën, samen met bijvoorbeeld China. Gemiddeld kent het land een groei van bijna 7%. Het kleine dipje van de afgelopen jaren weerhoudt de kenners er niet van de economische groei in India ‘superieur’ te noemen.

India_voetballen

Wie maken het nieuwe India 'superieur'?

Vooral de jonge bevolking, die heeft veel potentie in zich. Ze zijn goedkope arbeidskrachten, leren snel en spreken goed Engels - in tegenstelling tot de Chinezen.

Sommigen spreken al vloeiend Engels, omdat ze in bijvoorbeeld de VS of Groot-Brittannië hebben gestudeerd en door de goede vooruitzichten weer naar hun geboorteland zijn teruggekeerd. Veel van hen verdienen hun geld in een callcenter. Deze kantoren sluiten nooit hun deuren, 24/7 wordt er gewerkt en ze hebben klanten vanuit de hele wereld, ook uit Nederland.

Jelle Brandt Corstius ziet hoe jonge Indiërs powerpoints voor drukke hoogleraren maken of bijvoorbeeld een partner voor je kunnen zoeken.

In Gurgaon, een stad die tegen de hoofdstad Delhi aanligt, staan een heleboel van dit soort callcenters. Het wordt ook wel het Singapore van India genoemd. Hier zie je het nieuwe India 2.0 en ook de plek die de middenklasse hier vervult.

Deze Indiase vrouw leeft in een gesloten community achter hekken. Ze spreekt over haar leven. Zij woont in het blok Nirvana, dat lijkt op de compounds zoals je ze in de VS ook ziet. Bekijk hier de hele aflevering I am Gurgaon: De nieuwe stad in India.

De allerrijksten lijken vooral te wonen in de Indiase stad Bangalore. In het programma 'Van Bihar tot Bangalore' brengt programmamaker Jelle Brandt Corstius in 2012 een bezoek aan de miljoenenstad die als eerste booming is.

Een kapper die na jaren knippen verkoopt nu auto’s. Inmiddels is hij multimiljonair en rijdt in Bangalore rond in een Rolls Royce. Maar hij heeft zijn zinnen alweer op iets nog mooiers gezet.

In dezelfde aflevering spreekt Jelle Brandt Corstius met Tulsi Tanti, directeur van Suzlon Energy Limited, een bedrijf dat windmolens maakt en waarmee het in korte tijd drie miljard dollar omzet haalt.

Tulsi Tanti legt kort en krachtig uit wat de factoren zijn die India tot een succesvolle, snelgroeiende economie maken.

Is India altijd al zo'n handelsnatie geweest?

Als we teruggaan naar de zeventiende eeuw, dan komen we erachter dat India al eerder een grootmacht is geweest en in die tijd veel handel drijft met het buitenland. Zelfs met Nederland. Jos Gommans van de Universiteit Leiden schreef er recent het boek Nederland en India vanaf 1550 over. India is volgens hem in de 17e eeuw een grootmacht en wordt vooral rijk dankzij de export van textiel. Ook de VOC, koopt veel textiel in India, om dat weer te verhandelen in Indonesië voor specerijen.

Van VOC tot VNO-NCW: de banden tussen Nederland en India

VPRO Bureau Buitenland - 13 apr 2018

00:00

00:00

Wanneer we iets minder ver teruggaan in de tijd, dan zie je dat in de vorige eeuw de economie veel meer in zichzelf keert. Buitenlandse bedrijven worden op afstand gehouden en India produceert zo veel mogelijk zelf. De Indiase economie drijft tot zeker begin jaren negentig vooral op landbouw. Het lot voor een goede oogst leggen de boeren in handen van hindoeïstische goden. Deze religie vormt samen met de islam de meest dominante geloofsstroming in het land.

In het begin van de 20e eeuw draait de handel in India rondom de Ganges-rivier. Hier wordt de grootste veemarkt in India gehouden. Onder andere koeien en olifanten worden hier verhandeld.

Tegenwoordig is dat anders, men verwacht dat niet de goden maar de overheid je een handje helpt je kansen op welvaart te vergroten. Alle bevolkingsgroepen van de 1,25 miljard inwoners willen namelijk maar wat graag profiteren van de economische groei. Maar dat gaat zo makkelijk nog niet.

Welke rol speelt het hindoeïsme voor je kansen op welvaart in India?

Door het hindoeïsme vallen de kansen op de arbeidsmarkt vooral samen met de kaste waartoe iemand behoort. Dit zou officieel geen issue (meer) moeten zijn, sinds de oprichting van India in 1947 wordt het kastensysteem namelijk officieel verboden. Maar de praktijk is weerbarstiger.

Welke baan of maatschappelijke positie je hebt hangt nog al te vaak af van de kaste waartoe je behoort. Als je uit een lagere kaste bent, klim je niet zomaar omhoog. Dat heeft zelfs een naam: dharma. Je moet je plaats accepteren en er het beste van maken. Er zijn vier hoofdkasten. De Brahmanen zijn de hoogste: zij zijn bijvoorbeeld leraar of priester. De mensen in de laagste kaste, de Shudras, zijn bijvoorbeeld straatveger. Inmiddels zijn er nog 3000 kasten uit deze vier te herleiden. En elke kaste is gelinkt aan een baan of positie.  

India_contrast

Protesteren heeft geen zin, je moet gewoon neerleggen bij je lot, zegt de plasticverkoper in de film Bardsongs. Deze film geeft mooi weer hoe het leven van een ‘gewone’ Indiase arbeider eruit ziet. Hij laat zien dat je door inventief te zijn toch een eind komt.

Minstens zo inventief is deze stoffen- en kleurenmaker die in Metropolis laat zien hoe je door creatief te zijn je kansen kan vergroten. Door simpelweg de bloemen langs de snelweg te gebruiken maakt hij zijn eigen natuurlijke verf. Hij kan er goed van leven en zijn tientallen werknemers ook.

Toch protesteren ook lagere kasten steeds vaker tegen de overheid. Neem de Jat. Mensen van deze kaste werken veelal in de agrarische sector. Zij hebben het gevoel minder kansen te krijgen dan de hindoes uit de hoge kasten. Daarom eisen ze dat ze voorrang krijgen bij overheidsbanen en op de universiteit. De kastelozen, de Dalits, profiteren al van zulke positieve discriminatie.

India_protest
In juni 2016 gaan de Jat de straat op. Ze werpen blokkades op en richten vernielingen aan rond een rivier waardoor miljoenen inwoners van Delhi dagenlang geen toevoer tot water meer hebben.

Welke kansen zijn er voor religieuze ‘minderheden’?

Religieuze minderheden ervaren dat ze net zo weinig kansen krijgen als de lagere kasten. De partij van de huidige premier Narendra Modi, de BJP, is een hindoe-nationalistische partij en zorgt ervoor dat vooral hindoes profiteren van de groei, zeggen Indiase moslims.

India_bikiniwax
In de korte film Mumbai Bikini Wax vertelt de islamitische schoonheidsspecialist Razia hoe ingewikkeld het leven als moslima geworden is.

De hele film bekijk je op De Correspondent.

Vast staat dat de Dalits onder Modi meer kansen krijgen. Hij heeft zelfs een Dalit gekozen als president; Ram Nad Kovind. Door ook de allerarmsten meer te laten profiteren van de welvaart hoopt Modi dat de economie nog sneller groeit. Dat lukt hem aardig: India staat er zelfs beter voor dan China momenteel.

Welke verdere obstakels zijn er voor economische groei in India?

  • Allereerst is India een democratie. Dat is haar kracht en tegelijk haar zwakte. Het duurt namelijk veel langer om bijvoorbeeld complexe hervormingen door te voeren en daar consensus over te bereiken dan in een land als China die eenpartijpolitiek hanteert. 
  • Een ander obstakel dat snelle groei kan belemmeren is de bureaucratie.

Een ander obstakel die snelle groei kan belemmeren is de bureaucratie, zo verzuchten een Indiase hoteleigenaar en een ondernemer uit Delhi die een succesvolle app bedacht.

  • De overeenkomst met buurman en grootmacht China: India heeft net als China veel last van corruptie. Dat sjoemelen is ook kinderspel want bijna alle zaken, zo’n 90% procent, worden in India ‘cash’ afgehandeld. De informele economie is vooral actief in de houthandel, sieradenmakers, kledingindustrie en zuivelverwerkers. De Wereldbank schat dat de informele sector goed is voor meer dan 40% van India's bruto’s binnenland product en 90% van alle banen. Facturen bestaan niet, belasting wordt massaal ontdoken. Ook door zakenlieden. De autoriteiten halen regelmatig dozen vol briefgeld uit huizen van zakenmensen en corrupte politici. Vooral bankbiljetten van 500 en 1000 roepies (ongeveer 7 en 14 euro) zijn bij deze groep in omloop.

In de strijd tegen corruptie neemt Modi in juni 2016 een drastische maatregel en bant beide roepies. Iedereen kan ze in wisselen binnen een week en daarna zijn ze niets meer waard. Volgens NOS-correspondent Joeri Boom zijn ook de armen de dupe van deze anti-corruptiemaatregel. Zij ontvangen hun salaris alleen maar in cash en in die bedragen. Ze hebben helemaal geen tijd om uren in de rij te staan om hun geld te wisselen.

Waardeloze roepies in India

NOS Met het Oog op Morgen - 29 dec 2016

00:00

00:00

  • Tenslotte heeft India een aantal logistieke zaken niet goed op orde. Want gepaard met de economische groei, gaat de toename van stroom en de staat is daar nog helemaal niet op voorbereid. Een van de grootste problemen is dus de energiesector, die is onbetrouwbaar en duur. Regelmatig zitten miljoenen mensen zonder stroom.

Voor de Indiase ondernemer Surinder Bhatia, die gevarendriehoeken maakt en verkoopt aan Duitsland, zijn de stroomstoringen een groot probleem.

Voor een buitenlandse ondernemer komt er nog een hindernis bij: als je alleen zaken wilt doen, dus zonder een Indiase compagnon, wordt het je nog moeilijker gemaakt.

Om al deze redenen bungelt India tot oktober van afgelopen jaar bijna onderaan het lijstje van de jaarlijkse index van de Wereldbank ‘Makkelijk Zaken Doen’. Tot, want op 31 oktober 2017 stijgt India van de 143e naar de 100e plek. Zo'n sterke stijging heeft geen enkel ander land ooit voor elkaar gekregen.

Modi_tweet

Om dat voor elkaar te krijgen, voert premier Modi een paar rigoureuze hervormingsmaatregelen door. Een paar daarvan zijn: 

  • De stroom valt (iets) minder vaak uit door het moderniseren van het energienet
  • Het is makkelijker geworden een lening te krijgen
  • Het doen van belastingaangifte is een stuk eenvoudiger geworden
  • Een aanvraag voor een bouwvergunning moet binnen een wettelijke termijn behandeld zijn
  • Sinds juli 2017 geldt in alle Indiase deelstaten hetzelfde btw-tarief.

Zijn er ook misstanden onder buitenlandse ondernemers die een smet veroorzaken op het blazoen van India?

Helaas wel. Zoals al gezegd is India een land met veel goedkop arbeidspotentieel. Maar tegen welke prijs? Ook Nederland heeft geen schone handen. Twee recente zaken: een Nederlandse rederij laat in India hun schepen slopen onder gevaarlijke omstandigheden en het is bovendien illegaal.

Een Groningse rederij krijgt in maart 2018 een fikse boete voor het illegaal slopen van oude schepen in India 

India_schepen

De andere zaak betreft de medicijnfabrikanten. Net als de kledingindustrie buiten zij werknemers uit. Onderzoeksjournalist Jos van Dongen van het programma Zembla onthult in april 2018 dat de productie van goedkope medicijnen in India door het farmaceutisch bedrijf Aurobindo Pharma ernstige gevolgen heeft voor de volksgezondheid en het milieu.

Zembla medicijnen India

Zembla onthult dat de Indiase multinational Aurobindo te lage lonen betaalt aan zijn werknemers en veiligheidsmaatregelen overtreedt. Ook blijkt het bedrijf chemisch afval illegaal te lozen met schadelijke gevolgen voor mens en milieu. Ook beleggen enkele Nederlandse pensioenfondsen samen voor ruim 30 miljoen in de fabrieken van Aurobindo. De documentaire zorgt voor veel ophef in Den Haag.

Bekijk de hele uitzending op NPO Start.

Zembla onthult dat de Indiase multinational Aurobindo te lage lonen betaalt aan zijn werknemers en veiligheidsmaatregelen overtreedt. Ook blijkt het bedrijf chemisch afval illegaal te lozen met schadelijke gevolgen voor mens en milieu. Ook beleggen enkele Nederlandse pensioenfondsen samen voor ruim 30 miljoen in de fabrieken van Aurobindo. De documentaire zorgt voor veel ophef in Den Haag.

Bekijk de hele uitzending op NPO Start.

Een reactie van India op deze misstanden blijft nagenoeg uit. Premier Modi en ook zijn voorgangers hebben zich nooit fel uitgesproken tegenover dit soort wandaden. Voorop staat dat Nederland veel geld in het laatje brengt.

India_fiets
Rutte tijdens een eerdere handelsmissie naar India in 2015. De afspraken die toen werden gemaakt, moeten in mei 2018 bestendigd worden en uitgebreid.

Waar liggen de mogelijkheden voor Nederland?

Nederland is de vierde grootste investeerder in India, mede dankzij buitenlandse brievenbusfirma's, en 174 Indiase bedrijven die in Nederland zijn gevestigd vanwege het vriendelijke belastingklimaat. Bedrijven als Tata Steel en Infosys zien Nederland als poort naar de EU. In India zijn er tweehonderd Nederlandse bedrijven actief.

Diverse Nederlandse bedrijven leiden Indiase studenten op om in Nederland te komen werken.

Kansen voor het Nederlandse bedrijfsleven lijken te liggen in het moderniseren van de landbouw, duurzame energie, de technologische ontwikkeling van steden (smart cities), en bijvoorbeeld watermanagement. Nederland is in 2015 gevraagd te helpen bij het schoonmaken van de smerige, heilige, rivier de Ganges, maar ook bij het beheersbaar krijgen van de enorme afvalberg.  

3 op Reis-verslaggever Dennis Storm verbaast zich over de hoeveelheid plastic die de bedevaartgangers gewoon laten liggen op de trappen bij hun heilige rivier.

Dagelijks dumpen maar liefst 3 miljoen vrachtwagens hun vuil. Met enorme stortplaatsen als gevolg. ‘Afvalrapers’ leven en werken onder gevaarlijke en onhygiënische omstandigheden in de straten en op stortplaatsen. "Dat moet beter kunnen", zegt Niels van den Hoek van het Nederlandse bedrijf SweepSmart in onderstaande radioreportage. Zijn bedrijf is bezig om het vuil op de enorme stortplaatsen aan te pakken.  

Nederlandse afvalrevolutie in India

AVROTROS De Nieuwsschow - 30 sep 2017

00:00

00:00

Hoe ziet India er in 2020 uit?

De onstuimige groei wordt niet altijd onder groot gejuich ontvangen. Neem de Indiase oud-president Abdul Kalam, volgens hem kan de economische groei alleen slagen als dit hand in hand gaat met de Indiase normen en waarden en daarmee bedoelt hij dat het land er alles aan moet doen om iedereen te laten meeprofiteren van de economische groei. Dus ook de grote groep jongeren.

Voormalig president van India Abdul Kalam pleit voor betere verdeling van economische groei.

Volgens de beroemde Indiase schrijver Amitav Gosh kan de groei, zoals die nu is ingezet, niet oneindig doorgaan. Gosh doet een oproep aan vooral jonge Indiërs om te stoppen het Amerikaanse consumptiepatroon te kopiëren. Dat is onhaalbaar volgens hem. “Daar rijdt elk gezin in twee auto’s. Moet je voorstellen dat wij dat gaan doen. Dan komen er opeens een miljard auto’s bij!”

Volgens Gosh ligt de focus van India, zowel van het volk als van de regering, te veel op Amerika. 

In het kort

  • Door de democratie, grote aantallen Engels sprekenden en veel goedkoop arbeidspotentieel kan India snel groeien.

  • De groei is vooral in steden en met name de hogere kasten en de opgeleide middenklasse profiteert.

  • Invloed van kastenstelsel bepaalt nog steeds je plek op de maatschappelijke ladder.

  • De nationalistische-hindoe partij BJP biedt wel meer privileges aan de Dalits, de kastelozen. Maar niet alle ‘lage’ kasten en ook religieuze minderheden menen dat ze minder van economische groei profiteren.

  • Nederland kan vooral op het gebied van duurzaamheid veel betekenen in India.

  • Hervormingen door de huidige regering richten zich met name op het belastingstelsel en vergemakkelijken handel met buitenland. Dit moet de groei van 7% een nog grotere boost gaan geven.

En je weet het!

Anderen het laten weten?

Ook interessant

om te weten